سرور مجازی یا VM یک فضای پارتیشن بندی شده در داخل یک سرور واقعی است که در اختیار کاربران قرار می گیرد. کارایی و خدمات این سرور دقیقا مشابه سرور فیزیکی اختصاصی است. در این نوع سرور که معمولا در ابر یا مرکز داده ای خارج از سایت اصلی قرار می گیرد، از سخت افزار و منابع به اشتراک گذاشته شده با چندین کاربر دیگر استفاده می شود. یکی از مزایای سرور های مجازی این است که تخصیص مجدد منابع را آسان تر می کنند و در صورت افزایش حجم بار، به آسانی با آن منطبق می شوند. برای کسب اطلاعات بیشتر درمورد مزیت های سرور مجازی پیشنهاد می دهیم این مطلب را تا انتها مطالعه نمایید.

عملکرد یک سرور مجازی چگونه است؟

برای داشتن یک یا چند سرور مجازی ابتدا باید با استفاده از یک نرم افزار مجازی سازی مانند Hypervisor، سرور فیزیکی را به چندین VM (سرور مجازی) تقسیم کرد. هر یک از این VMها سیستم عامل مجزایی دارند؛ با این حال می توانند به صورت مشترک از تمام منابع زیرساختی سرور فیزیکی از جمله پهنای باند شبکه، فضای حافظه و…، استفاده کنند. در واقع Hypervisor عملکردی مشابه با سیستم عامل میزبان دارد و فضا و امکانات موجود را به چند بخش تقسیم می کند.

به طور کلی مجازی سازی به سه دسته تقسیم می شود که عبارت اند از:

1. مجازی سازی کامل

در این نوع مجازی سازی، Hypervisor، تمام ارتباطات بین واحد پردازش مرکزی (CPU) و سرور های مجازی را مدیریت می کند و کار اصلی آن کنترل ظرفیت سرور فیزیکی و مسیریابی ترافیک سرور های مجازی هنگام اجرای برنامه های خاص است.

2. فرا مجازی سازی

در فرا مجازی سازی کل شبکه سرور ها (اعم از فیزیکی و مجازی) به یکدیگر وصل می شوند و در قالب واحدی یکپارچه عمل می کنند. در این مدل از قابلیت پردازش Hypervisor تنها برای مدیریت سیستم عامل ها استفاده می شود.

3. مجازی سازی در سطح سیستم عامل

مجازی سازی در سطح سیستم عامل ضروری نیست و تنها زمانی استفاده می شود که تمام سرور های مجازی روی هاست، یک سیستم عامل را اجرا کنند. برای مثال شرکت های ارائه دهنده خدمات میزبانی وب و کنترل کننده دامنه، برای احراز هویت داخلی کاربر، سرور پایگاه داده و ذخیره اطلاعات، به این نوع جداسازی نیاز پیدا می کنند. زیرا تنها در این صورت است که می توانند تعدادی سرور مجازی را ایجاد و عملکرد های آن ها را در یک سرور فیزیکی واحد، ادغام کنند.

مزایای استفاده از سرور مجازی

استفاده از سرور مجازی مزایای بسیاری به همراه دارد که از میان آن ها به ذکر مواردی می پردازیم. مهم ترین فواید بهره مندی از سرور مجازی عبارت اند از:

1. مقرون به صرفه بودن

سرور های خصوصی مجازی به طرز فاحشی مقرون به صرفه تر از سرور های فیزیکی هستند؛ زیرا از سخت افزار و منابع مشترک استفاده می کنند؛ در نتیجه هزینه های جاری در بین تمام کاربران تقسیم می شود. علاوه بر این به انرژی و فضای کمتری برای اجرا نیاز دارند؛ به این دلیل که همه آن ها تنها بر یک سرور فیزیکی متکی هستند. با توجه به موارد گفته شده سرور مجازی برای سازمان هایی که دنبال مقیاس پذیری بالا را با بودجه محدود در دستور کار خود قرار می دهند، مناسب است.

2. افزایش ظرفیت قابل استفاده

به طورکلی مجازی سازی یک سرور فیزیکی ظرفیت قابل استفاده آن را افزایش می دهد؛ زیرا دیگر تنها به یک سرور محدود نمی شود. بدون مجازی سازی قدرت پردازش سرور فیزیکی به میزان زیادی کم می شود؛ چراکه بار کاری در بخش کوچکی از هر سرور پخش می شود. در نتیجه تمام ظرفیت سرور مورد استفاده قرار نمی گیرد و منابع موجود هدر می رود.

3. فناوری سبز

برخی از سازمان ها سرور مجازی را در فهرست انواع تکنولوژی سبز قرار می دهند؛ زیرا با مجازی ‌سازی یک سرور فیزیکی، چند سرور مجازی تشکیل می شود که در مقایسه با چند سرور اختصاصی انرژی کمتری مصرف می ‌کنند. این کار علاوه بر صرفه جویی در هزینه ها، فوایدی را برای محیط زیست در پی دارد.

4. تامین فوری یک سرور اختصاصی بدون خرید تجهیزات

راه اندازی یک سرور فیزیکی نسبت به سرور مجازی معمولا بیشتر به طول می انجامد. برای مثال اگر نتوان تجهیزات مورد نیاز را از انبار های محلی تهیه کرد، تامین آن ها از شهر یا کشور های دیگر به زمان و انرژی بسیار نیاز دارد. با خرید یک سرور مجازی تمام تجهیزات و سیستم ‌ها در عرض چند دقیقه، در اختیار قرار می گیرند و بدون صرف زمان و هزینه زیاد، یک سرور فیزیکی جدید شبیه ‌سازی می شود.

5. ارائه DevOps کارآمد

تعمیر و نگهداری سرور های مجازی در مقایسه با سرور های فیزیکی آسان تر و فرایند آزمایش و توسعه آن ها ساده تر است. همچنین محیط ‌های کاربری جداگانه تضمین می‌ کنند که فعالیت‌ سایر کاربران بر کار یک کاربر تاثیر نمی گذارد.

6. افزایش بهره وری

سرور مجازی به دلیل ارائه سریع ‌تر خدمات، موجب افزایش بهره وری سیستم فناوری اطلاعات در اتوماسیون سازمان ها می شود. علاوه بر این، سرور های جدید را می توان بدون نیاز به صرف زمان زیاد مستقر کرد و زمانی که دیگر نیازی به آن ها نبود، به آسانی از سیستم خارجشان کرد.

7. بازیابی آسان تر اطلاعات

استفاده از سرور مجازی مراحل بازیابی اطلاعات را ساده تر می کند و لزوم استفاده از سخت افزار مورد نیاز برای انجام این کار را کاهش می دهد. ارائه دهندگان سرور های مجازی اغلب گزینه پشتیبان گیری را به طور خودکار در اختیار کاربران قرار می دهند؛ بنابراین در صورت بروز هر نوع مشکلی می توان به راحتی اطلاعات و داده های مورد نیاز را بازیابی کرد.

جمع بندی

سرور مجازی، نسخه ای دیگر از یک سرور فیزیکی است و تمام ویژگی ها و منابع آن را از جمله CPU، حافظه و مادربرد، در اختیار کاربران قرار می دهد. استفاده از سرور های مجازی مزایای بسیاری مانند صرفه جویی در زمان و هزینه، افزایش بهره وری، بازیابی راحت تر اطلاعات و سایر مواردی که در مقاله به آن ها اشاره شد، در پی دارد. سرور مجازی برای مدیرانی که به دنبال بیشترین بهره وری در مدت زمان کوتاه هستند، انتخاب مناسبی است.