دیتابیس های ابری که به آن ها پایگاه های داده ابری نیز گفته می شود، مکانی برای برنامه ریزی، ساخت، استقرار، مدیریت و دسترسی به داده های یک سازمان یا یک کسب و کار هستند. دیتابیس های ابری یک سرویس پایگاه داده هستند که از طریق یک پلتفرم رایانش ابری ساخته می شوند و در دسترس قرار می گیرند. دیتابیس های ابری عملکرد های مشابه یک پایگاه داده سنتی را دارند. با این تفاوت که دیتابیس های ابری از مزایای رایانش ابری بهره می برند. برای این که  بهتر با دیتابیس ابری آشنا شوید، ادامه مقاله را مطالعه فرمایید.

دیتابیس ابری چیست؟

دیتابیس های ابری دقیقا همان پایگاه های داده سنتی هستند؛ با این تفاوت که به جای قرار گرفتن در یک محیط داخلی، در محیط ابری مستقر می شوند. این بدین معنا است که سازمان ها و کسب و کار ها می توانند حتی بدون خرید سخت افزار فیزیکی و زیرساخت های مورد نیاز یک پایگاه داده از ویژگی های دیتابیس بهره ببرند.

انواع دیتابیس ابری

دیتابیس های ابری با توجه به اهمیت بسیار بالایی که دارند، دارای مدل های بسیار مختلفی هستند تا به نیاز های مختلف کاربران پاسخ دهند. برخی از رایج ترین مدل های آن عبارت اند از:

• پایگاه داده SQL

دیتابیس ابری SQL نوع خاصی از پایگاه داده ابری است که داده ها را در یک قالب ساختارمند و با استفاده از جدول هایی که از پیش تعریف شده اند، سازماندهی و ذخیره می کند. برخی از مهم ترین ویژگی های پایگاه های داده عبارت اند از:

• استفاده از زبان SQL برای مدیریت و ایجاد تغییر در داده ها
• ذخیره سازی داده های ساختار یافته
• استفاده از SQL Server به عنوان سیستم اصلی دیتابیس ابری

• پایگاه داده ابری NoSQL

پایگاه های داده ابری NoSQL همانطور که از نامشان نیز پیداست، مخالف پایگاه های داده SQL جدولی هستند. این بدین معنا است که داده ها در جداول و ردیف های مشخص ذخیره نمی شوند و طرحواره دقیقی ندارند. در نتیجه این نوع پایگاه های داده را می توان پایگاه های داده انعطاف پذیر دانست که انواع داده ها ذخیره می کنند. برخی از مهم ترین ویژگی های این نوع از پایگاه های داده عبارت اند از:

• وجود چهار عنصر کلیدی سند، مقدار، ستون گسترده و پایگاه های داده گراف
• دریافت و پردازش آسان داده های بدون ساختار و نیمه ساختار یافته مانند اسناد، فیلم و عکس
• انعطاف پذیری بیشتر در ذخیره داده ها

• پایگاه های داده درون حافظه

نوع دیگری از دیتابیس ابری ، مدل های درون حافظه هستند. این نوع پایگاه های داده به جای ذخیره اطلاعات روی دیسک، داده ها را در حافظه تصادفی (RAM) و یا درایو های حالت جامد (SSD) نگهداری می کنند. از مهم ترین ویژگی های پایگاه های داده درون حافظه می توان به این موارد اشاره کرد:

• دسترسی بسیار سریع تر به داده ها در مقایسه با دیگر پایگاه های داده
• خطر از دست دادن داده ها به دلیل ذخیره نشدن دائمی آن ها (در مواقعی ممکن است سرور خراب شود و داده ها حذف شوند.)

مدل های مختلف خدمات دهی سرویس پایگاه داده ابری

خدمات ارائه شده شرکت ها برای سرویس دهی دیتابیس می تواند به چند مدل مختلف تقسیم شود. برخی از این مدل ها عبارت اند از:

• ابر عمومی

در ابر های عمومی هر فردی اجازه دسترسی به دیتابیس را دارد و می تواند با خرید اشتراک یا سایر مبانی پولی به خدمات دسترسی داشته باشد. ابر های عمومی را به عنوان دیتابیس های چند کاربره نیز می شناسند؛ زیرا چندین کاربر از چندین سازمان مختلف می توانند به دیتابیس ابری ارائه شده دسترسی داشته باشند. شرکتی که خدمات ابر عمومی را ارائه می کند، امنیت ابری و دسترسی ایمن هر فرد به پایگاه داده خود را تامین می کند. خدمات ارائه شده ابر های عمومی به دو دسته laaS و DBaaS تقسیم می شوند.

• ابر خصوصی

ابر های خصوصی درست نقطه مقابل ابر های عمومی هستند. به این نوع از ابر ها تنها یک فرد یا یک سازمان دسترسی دارد. طبیعتا دسترسی به این نوع دیتابیس ها به هزینه بیشتری نیاز دارد. از این رو ابر های خصوصی را بیشتر سازمان های بزرگ که دارای داده های بسیار حساسی هستند و بودجه زیادی دارند، مورد استفاده قرار می دهند.

یک محیط ابری خصوصی می تواند از پایگاه های داده NoSQL، پایگاه های داده SQL و پایگاه های داده درون حافظه پشتیبانی کند. این نوع از دیتابیس های ابری به طور خاص برای رفع نیاز های سازمان های بزرگ طراحی شده اند. همچنین برخلاف ابر عمومی، تعمیر و نگهداری نرم افزار، مقیاس بندی، تامین امنیت داده ها، وظایف مدیریت پایگاه داده و پشتیبان گیری، بر عهده خود سازمان است و فروشنده ابر دیگر وظیفه ای در قبال این موارد ندارد.

• ابر هیبرید

ابر های هیبرید که به آن ها ابر های ترکیبی نیز گفته می شود، نوع خاصی هستند که از منابع داخلی و خدمات ارائه دهنده ابر شخص ثالث بهره می برند و دارای ویژگی های مشابهی مانند ابر خصوصی است. ابر های ترکیبی درست مانند ابر های عمومی و خصوصی از هر نوع پایگاه داده ای پشتیبانی می کنند و می توان با توافق بین سازمان و ارائه دهنده خدمات ابر، نوع دیتابیس را مشخص کرد.

• چند ابری

مدل های چند ابری یا مولتی کلاود در واقع نوعی از دیتابیس ابری هستند که در چندین ابر قرار می گیرند. این نوع دیتابیس ها هم می توانند خصوصی و هم عمومی باشند؛ زیرا پایگاه داده در چندین ابر خصوصی یا عمومی تقسیم می شوند. در این مدل نیز می توان هر نوع پایگاه داده ای را مستقر کرد.

جمع بندی

امروزه نیاز به پایگاه های داده ابری بیش از پیش است. دلیل آن هم این است که سازمان ها و کسب و کار های مختلف برای ذخیره داده های مهم و حیاتی خود به یک محیط امن نیاز دارند و هیچ محیطی امن تر از دیتابیس های ابری نیست. به دلیل اهمیت بالای دیتابیس های ابری، مدل های مختلفی از آن ها هست تا نیاز های کاربران و سازمان های مختلف را برطرف کند. در این مقاله برای آشنایی بیشتر به چند مدل دیتابیس ابری و ویژگی های هر کدام اشاره کردیم و توضیح دادیم.